Tuesday, December 22, 2009

Mangtaam Bawmhnak Ningcang lo in hmannak kawng

Rua par ruang ah paam a tuar taktak mi Paletwa peng kulh chung ah mangtaam bawmhnak a pek mi hna paoh cu khua mi nih cham than dih ding in thil ningcang lo in an tuah to caah Christian Solidarity Worldwide in le Humanitarian Aid Relief Trust timi bu hna nih dothlatnak an tuah lai ti a si.

Report peknak ning in cun, "Paam bawmhnak cu UNDP in arak lut i, cu bawmhnak cu akarh tampi pek in cham than ding a si" ti asi. Bawmh si lo in cawih chung mi bantuk a si tik ah khuami tampi cu lungrethei ngai in cu paam bawmhnak cu an i lak ti a si. Lak lo ah le ei awk an ngei lo caah mah ti cun an i lak ti asi.

Barones Cox hi HART timi NGO bu aiawh in India le Kawlram ramri ah kan hnu thla ah a vatlawng i, cu tin a tlawn lio ah cun mah bantuk report cu a sin a phan mi a si. Paletwa peng chung khua 17 chung ah mah bantuk in paam bawmhnak ningcang lo in an hman mi cu a si.

Mah hi kawng he pehtlai in CSW in Benedict Roger zong nih India ram nih Kawl ralkap bawi hna tanh lo in, Chin miphun hna tuar mi kawng ah fak pi in rian tuan ding ah forhfialnak a ngei.

CHRO nih estimate an tuahnak ah tulio paam a tong mi hna hi khua 200 hrawng an si lai i minung singkhat hrawng nih paam an tuar tiin a si.

Paam bawmhnak hi aphun phun in a kal ko nain, khua mi sin ah aphan kho taktak mi hi theih setsai lo a si piin ah aphan mi hnih khat caah phaisa cawh than timi hna um mi hmuh khawh si. Cun cheukhat hmun ah cun aphung men bak in aphan i eikhim si nai sai lo ti a si.

Saturday, December 19, 2009

Chinland le Kawlram ramri i cuhnak

Magwe Pengkulh nih Chin State ram a detnak kawng thawngpang theih a si. Minung 2500 renglo i telnak Laiforum biaruahnak ah Pa Dun nih mah hi thawngpang hi a vun thanh. Pa Dun nih a chimnak ah, "Magwe Division le Lai tlaang ramri an i cuhnak kong asi. Ca tom pa khat a hun chuah i ca hmai sawmthum renglo thate in tuah mi ca, Office of Central Internal Affair Ministry(pyi the yi) ah a peek mi copy asi i Centre ah siseh Magwe Division. Lai tlaang, Gangaw Dist., Mindat Dist, Kanpalet khua, Saw khua chung i a um mi a pehtlai mi zung poh ah copy tampi a pek cang kong a ka chimh. Cu ca cu Magwe Div. Saw myone nih lairam a vun deet mi i a hman lo mi asi, bia hung kan khiah piak uh tinak ca asi"a ti.
Cu ca tom chung ahcun ramri he aa pehtlai mi ca sung lawi ngai an i tel. Parlimentary Democracy chan lio ramri kong declaration siseh, 1960 lio i declaration an tuah mi hna zong, cun Pyine, Khayan Land Revenue zung i ramri record te hna zong a thil chih hna tiah theih a si.

Atu an i cuh mi ram hi leikuang tuahnak ah a tha tuk mi hmunrawn, tlor le thing tha dang tampi a umnak hmun asi i Acres 5500 poh cu asi lai tiah theih a si. Magwe Div. i Forest(tittaw) Dept. nih reserved forest ti in mahsahlah lio ah an rak riin mi tittaw ramri kha laitlaang le Magwe. Div. ramri an ti ko hme cu a ka ti. Ramnri he aa pehtlai mi U Vum Tu Mawng diary chung in laakmi Xerox copy hna zung mah hi kawng he pehtlai in chuahpi a si tiah theih a si.

Mah hi kawng he pehtlai i, Kanpetlet peng i khuami pakhat nih a chimnak ah "Atu an i cuhnak hmun chung ah cun Laimi nih khua an rak tlak tawn i ralkap nih an duahpiak tawn hna, a cheuh tlaih mi zong, a cheu a nunnak liam mi zong an um bal cang. Atu cu khua cu an tlaak than i Saw Khong tiah kan ti, inn 30 reng lo kan si, Kanpalet le Saw lamtluan cung ah aum mi asi, Kanpalet Mahyahkah nih sanpiah khua ah nan ser lai an kan ti i cucaah cun leenglang tuk in buaibai hnawh cu kan tong ti lo na in Saw myone chung asi, Magwe ramchung asi a hung kan ti i ca voi thum an kan peek, tax(ngunkhuai) nan peek lai an kan ti" tiah a chim.

Atu i ram an hun deet mi ning in a kal ahcun Kanpalet khuake ti awk ( Kanpalet in Meng hnih le cheu) ti awk in ramri a kal ding asi.
Atu hi Nepyidaw in ramtah tu January thla chung ah a vung kal ding an si cang i cu hna biakhiah ning in ramri kal dawh a lo ngai cang.

"Lai tlaang lei bawipawl nih le Kawl rumro sihna kaw Magwe lei a tang ding deuh rumro in hmuh an si hoi i lungre a thei ngai." tiah Pa Dun nih a chim.
Mah hi bantuk ramri kawng ah fianlonak tete a rak um bal cang i, rak tawlrelnak kawng a rak umbalnak zong cu Pa Dun nih a chimchap rih. "Col. Ung Thwin Laitlaang Pahyahkah ohkathah a tuan lio i Gangaw le Hakha ramri hi tittaw ramri in kal aa tim cang i hung kan fianter piak an rak ti lio zong ah khan Baho lei nih Magwe Div. le Lai tlaang lei Bawipawl kap hnih in ramri ah rak i tong u law rak zoh uh an rak ti hna i Magwe lei bawi cu bawi ngan pipi tling te in an rak ra na in Lai tlaang lei cu Kawl rumro an rak si i an rak kal huam loh, cu lio ah UD reng lawng asi rih mi Pu Lai To(Than Tlaang Mahyahkah ohkatyhah atuan lio ah athi cang) lawng an rak kal ter. Magwe lei cu cozah mawtaw in rumra ngeingai in arak rat tung lio ah Pu Lai To cu kal nak mawtaw hmanh n rak khan piak lo, Mandalay a kal mi Bus te a rak cit i ramri ah a rak tum men. Pasal taktak asi ve hrim i kaamlo le tih lo te in a rak al ve hna ca ah atu ramri khi asi, khi nak tam pi khin deet an rak timh ti zong upa pakhat nih a rak ka chimh bal." tiah a chim.

Wednesday, December 9, 2009

Pi Sukyi le Ralkap bawi itonnak an ngei


Nihin December 9, 2009 Pi ni ah Su Kyi cu a umnak in ah ralkap mawtaw nih a vun lak i a inn he aa naihnak intonnak hmun pakhat ah Ralkap bawi hna nih pehtlaihnak ah an hman mi Ralbawi Aung Kyi he minute 45 chung tonnak an ngei tiah AP nih a chim.

Pi Su Kyi nih hin kan hnu October thla i, thawngthlak kum an vun chap khawh in ralkap bawi hna he a vuithumnak biaruahnak a ngei cang.

Than Shwe he i ton khawh ding ah Pi Sukyi nih kan hnu thla 11 ni ah khan ca a rak kuat. Mah tin cakuat atial khawh in tonnak an ngeih mi hi a si. November 11 ni ah Pi Sukyi nih cakuat a tial mi hi tukum chung ah ralkap bawihna sin ah cakuat a vui 2nak a tial mi a si. A vuikhatnak cu September thla ah khan arak tial. Mah ti cakuat a tial khawh in ralkap bawihna he itonak vui hnih a ngei. Atuhi a vui thumnak itonnak a ngeih mi a si.

Pi Su Kyi nih a vui khatnak cakuat a tial mi ah cun Nitlak lei ram hna nih sacntion (chawlehnak phihpiaknak) an tuah mi awnthan khawhnak ding caah itonding caah a rak tial mi a si.

Mah tiin Pi Su Kyi nih cakuat a rak tial mi cu internet ah tampi arak chuak i rel khawh a rak si. Mah kawng he pehtlai in Kawlram tadinca nih Pi Su Kyi cu a sawi.

Kawlram mipi nih i ruah chan ngai mi cu Tlangcungmi, Su Kyi(NLD) le Ralkap bawi hna itonnak ding caah (Thumkawmh tonnak) hi a si i, a tu ah a cang cuah mah mi hi (Pa Hnih kawmh tonnak) asi. Mah hi pa 2 kawmh tonnak te te nih hin thumkawmh tonnak a chuahpi lai mi, a herh lo a ti te lai maw tihi zoh ngai a hau mi a si.

Pi Su Kyi le Labour Minister Aung Kyi an i tonlio

Wednesday, December 2, 2009

US ah Burma Week tuah a si

CYO CEC Information and Publicity Secretary Salai Biak Lian Sang cu Dec 1,2009 05:00 pm ah Baltimore Towson, Maryland i Gaucher College http://goucher. edu/ ah kawlram i Chin Ethnic Minority pawl kawl cozah kut tang ah kan um ti mi kong presentation a tuah. CYO General Secretary Dr. Van Thawng Ling nih a zulh. Cu sianginn i sianghngakchia 50 hrawng hmai ah a si. Cu cu an sianghngakchia pawl caah credit pek a si i mirang tam deuh a si. Amah he presentation a tuah ti mi hna cu......

Michael Haak
Campaigns Coordinator
U.S Campaign for Burma
Mike nih hin kawlram cozah cung ah US company pawl investment tuah lo in sanction tuah ding ah senate pawl le mi dang dang nan hmuh mi poah sin ahchimrel ding in sianghngakchia pawl sin ah a forhfial.


Elaine Pearson
Deputy Director
Human Rights Watch
Elaine nih 1988 le 2007 lio i buaibainak kong chimrelnak a ngei. A nih hi Pi Cer (Amy Alexander he bu khat ah riantuantti mi an si. Laimi kawng zong a thei ngai. Kawlram kawng zong a thei ngai mi a si. New York in a rak ra i Kawlram kawng a vun chim ve mi a si.


Doug Hollin
ger
Excutive Director
Global Youth Service Team
nih Thailand-Burma boarder ah din ti tithiang ngah ding in tuah ning, solar energy in rawlchuan le electric ngah ding in tuah ning cang lea dang dang technology in thancho lio mi ram pawl ah rian tuan ding kong a chim. Atu an tuahnak cu Thailand lei a zam mi Karen pawl sin ah a si. India ram mizoram boarder lei in laitlang ah teh tuah nan i tim maw tiah CYO nih kan hal i kan i ceih te lai ti tu in a kan ti. http://globalyouthserviceteam.orgPresentation an tuah dih hnu in sianghngakchia pawl he biahalnak le bialehnak an ngeih hnu ah zaanriah dum tinak kan ngei.

Saturday, November 28, 2009

Chin Food Aids Concert, DC area

Chin Food Aids Concert cu zahan zan ah tlamtling tein Washington D.C ah kan tuah cang. Minung kan tam taktak. 2009 Chin National Day kan tuah lio nakin kan tam deuh. Rev. San No Thuam thlacamnak in concert cu kan thawk. Chin Community lei in Pu Roland Maung nih biahmaithi a chim hnu ah Pu Lal Aung nih Lunglawmnak, saduhthah le forhfialnak bia a chim.

Cu hnu ah cun, Salai Elaisa Vahnie nih Lairam ah a cang cuah mah mi Mautam kawng biachimnak a ngei. A nih hi tu lio Concert tuahnak cah Coordinator a si i, Kawlram in hlasatu hna an rak phak khawh ding caah an visa kawng in siseh a herh mi ah zanghlei cawi in thazang a la mi a si. Bloomington, Indiana Sianghleirun ah Master a kai cuah mah mi Sianghleirun sianghngakchia asi i, a rian tamtuk bu in miphun le ram caah a caan aa pek mi hmuh khawh a si.
<----Salai Elaisa Vahnie
Caantlaitu cu Presilla Van Bawi Nei a si. A thiam taktak. Lainu ahcun khoika puai tuahnak poah ah chuahpi ngam dingmi a si. Mirang holh i a holh ah mirang zong nih an iang hlei lai lo. Lai holh in a holh zongah Lai khal nih an tluk hlei hnga maw.

Guitar tumtu pawl cu mi thim bak in an si. Tuk Tuk, Zen Lian, Mirang pa, Kawl Lian Hmung le Salai Tuah Aung an si. Mirang pa nih Drum a tum. Atum tu zong minthang, a satu zong min thang. Hlasatu ah Sung Tin Par, Dawt Hlei Hniang, Solomon, Salai Tawna, Yatana Oo, Mi Mi Win Phe le Mizo nu pakhat an si.

Sung Tin nih puai a on..mipi au thawng cu tek tla le khuari bang, fifek tum, a raak le a kiomi an tam tuk i, hna cheh a celh lomi caah cun lungmih nak a si. Sungtin sakmi ah hin, Poh Ne Bi, damdi heidi, Lungtlin tein ka dawt" zuunthing te hna an si. Ka duh tukmi "Ttawng paw myo le ta mioh" timi hla cu a sa lo. Sungtin cu mipi a hip kho taktak, pangpar petu tlangval pawl cu a tlar in an i tlar.

Sung Tin khawh in Hniang Hniang a rak chuak. A muite zoh ah Hakha ngaih a um tuk..Hniang Hniang le Hakha hi then awk tha lo bantuk a si. Hakha a phan balmi le Hakha khua Lai hlum nih cun an theih dih. Mah lawng a si lo, Hakha holh hmang Laimi a si poah nih cun an thei lo an um lai lo. Sungtin le Laimi zong then awk tha lo bantuk an si ve. Sungtin nih Laithil a cawisan, Laimi a cawisan caah Sungtin le Laimi, Sungtin le Laithil then awk an tha rua lai lo.

Hniang Hniang hlasak lai cu ka ngeih tuk nain hla thar deuh a sak caah ka duhning in ka lungsi lo, hlan lio a hla thing pawl kha saseh law, mipi nih kan zulh lai i kan i nuam tuk lai tiah ka ruah chan nain hla thar deuh tete a sak tikah mipi nih kan duh tluk in kan zul kho rua lo ka ti. Asinain Hniang Hniang cu amah cingcin a si. Mirang hla a sak ah mirang tluk, Lai hla sak ah aho van ngai lo a si. Tuzan a sakmi keimah uarmi a um tuk lo. Dingding te hna, zandai tang mithli, dollar muicuang te hna a sa lo. Kawl hla a sakmi a sak fuh ngaingai amah he a kaihmi te a thim a thiam tuk. "Nazi tan chiatchait ngain" ti a si rua ka ti.

Salai Tawna nih Laindo te unau hla a sak. Laimi kokek hla a si. Laimi kan sining a hrilhfiah kho mi hla a si. Amin thannak ecotu zong a sak. A kum a upa cang i a si rua, hla sang a cheu tuk ti rua lo. A tha a ba pah..Adang fungthum zong a sak chih. A sakmi min ka cing ti lo. Laithil he a si i, hro a kual ngaingai. Siaki bantuk thanghlawi a tummi te nih khan kan nunphung kilven a herhnak tete a langter i kan pipu hna a thar in a kan theihter than.
Solomon a ttamhning zoh ah mithla hna a lo, rock hla sa ding ciamman, a hruk.aih nih rock hla sa ding ciamman, a hla pawl hi ka theih tukmi an si lo. Lairam khualipi Hakha timi kha cu a sa lo, Lairam na dam maw" timi cu a sak. Mah hla a sak ko ah a thiam khun rua ka ti. A dang a sakmi tete zong an tha..Lai pa rock a sami ahcun a za bak. a lu thui hmanh kha tamtuk man a si cang.
Yatana Oo le Mimi Win Phe nih an bawmh hna in an thiam taktak hna. Mimi Win Phe hlasak ah mipi an i nuam taktak hlan lio hla mipi theihmi a thim thiam tik ah mipi nih a hnu in an zulh khawh dih i, amah zong an nuam, mipi zong kan i nuam. Yatana Oo zong mah thiamthaim hlan lio hla thing tete an sa i, mipi an hip khawh ngaingai hna.
Mah zaisawmrel tuahnak ah tuanvo ngeitu nan dihlak cungha kan i lawm. An tuahning a dawh taktak. Tawlretu hna upat thlak hrimhrim an si. Puai tuah hlan ah Lairawl le kawlrawl zong ei ding a tling.

Mah concert ah CYO nih 2010 Census caah heh tiah catlap le T.shit kan rak phaw ve. A hnu ah phaisa zeimawzet hmuh a si te lai. Camera ken khawh a si lai lo e" an ti i, ka ken lo caah tutan cu hmanthlak kan langhter kho cawlh rih lo.

Concert tuahnak hmun hi arem ngai i minung 1200 tlum mi a asi. A rak chuak kho mi hi kan khat ti awk khin a um. 900-1100 kar minung kan phan ti khawh asi. Tu tan ah an hlasak a tui ngai dih. A zohtu zong lung hmui ngai dih a si. Tiket hi 20, 30, 40 man tiin zuar a si. Chin Community USA nih thil tamdeuh cu an tawl rel mi a si. Security a kan lak piak mi hna hi DC area CYO mino hna an si.

Thursday, November 26, 2009

2008 Kum lio i Malaysia ah Laimi 3 athat mi pa thongthlaknak

Ephrim: KL, Malaysia

Kawlrammi Laimi phun a si mi Sui Hmung Lian (38) Thlaicinnak Malaysia ah rian a tuanmipa cu amah he riantuan ti a si mi Lai miphun hawi minung pathum, Zam Hre, Van Kam le Bu cu Lian, hna kampong Bukit Ulu jelebu, Kuala Klawang i 30 May 2008 ah an i hngilh kar ah a thah hna caah an tleih ii nizan 25/11/2009 / ah Saremban Tazacuainak inn (High Court) ah Biaceihbawi a simi Abdul Alim Abdullah nih Kum hleinga (15) an tleih ni 2nd June,2008 in rel ii thong ah tlak ding ah bia a khiah.

Sui, nih hin Malaysia Court Tazacuainak inn pathum ah ka palh lo keimah a si lo, hi hna pathum thatnak ah ka tel lo, tiah a ti.

Malaysia Star Tadin nih a chim ning ahcun Sui hi mi he ai copo pal lo mi a si, cun a mah hi lan lak in an copo( an tuai) caah hi tin ka tuah mi hha si tiah a chim. A mah hi zan lei sang rawl a chumh lio ah an tihram hi a si.. Zan suimilam pasarih 7 hrawng ah khin an capo kha a luan deuh cang caah a leng ah a chuak ii Vaituhmui a va lat ii a hawi le pathum cu an i hngilhkar ah an lu, hngawng, le an hmai ah a tuk hna tiah Malaysia Star nih a tial.

A mah nih bantuk thil a tuah hnuah Kajang a farnu sinah a zam ii 2nd June 2008, ah Palic nih an theih than ii hi bantuk in taza an cuaikhawhnak hi a si tiah Star nih a tial..

Mah ca hi Sui, Taza an cuai lio le an cuai lai ah amah an hal mi bia chung in biahlat tu nih a tial mi a si..Sui chimnak lawng a si..

Monday, November 23, 2009

US Thawngpang Khomhsuat

Pa Siang

Tulio vokpulh zawt nak in atthi mi cazin hi Ramkip cozah nih report ttha te an tuah hnga maw? ka thei ve lo.Korea hi an mah cozah nih 82 an thi cang an ti nain kan hawi Laimi nih cun 1000 deng a ti na acheu nih thawngkul deng tina an si.India ram zong ah Doctor pakhat nih cun 10000 nak tam an thi a ti nain cozah nih cun 500 lawng an si rih ti asi ve. Thailand ah cun 50 deng an si ti asi.Tulio abuaiter tu cu hi zawtnak hi amah te in aa sem mi maw asi ti le mifim sual mi hna nih serchawm mi (Biological War) maw asi hnga ti hi an hlet lio pi asi.A ralchia deuh cu khamnak si I chunh cu asual bak lo .Hika ka hawi le cheu khat cu minung cu thihcan lo ah cun kan thi lai lo a ti salam zong an um thiam.

US zong 4900 hrawng an thi cang an ti nain acheu nih cun Mipi alau ter sual hna lai tiah asi ning thanh lo ding ati zong cu an um hawi.Tam hna an thih sual ah cun Obama hi amin achia tuk ding asi\Nikum kha kan lau tuk hna I kan Vice President Biden hrim cu ahmur huhnak in aa hup peng kha.

Tulio US nungak no Hlasak thiam a lar ngai ve mi Miley Cyrus tour bus cu Tuzing ah Virginia ramkulh chung ah an let I Bus Driver pa cu athi ee an ti.Pakhat pa fak ngai in aa khawng ti asi. State show kai nak I aa tel mi crew pawl an si hna ti asi. Miley Cyrus belte aa cit ve lo I aluat .

Korean nungak pawl hi Lai mi kan mit lawng ah an I dawh lo vawlei cung pi nih an uar cio ko hna.Tulio an Model minthang ngai asi ve mi Daul Kim, 20 cu Paris khualipi a inn khan chung ah a mah le a mah anun lak aa hlo an ti.Zeiruang ko dah asi hnga tiah an hlethlai lio pi asi.

Dr.Kenneth VanBik sianginn kai nak le Saya attuan nak University cu an Sianginn caccawn man 32% aman an kai ter ti asi.Buaktlak in Kumkhat ah US$ 10000 nak tam asi.Siangngakchia pawl an thin atawih hna caah an hnathlak lo nak cei lak an langh ter ti asi.Tuzing TV ka zoh .Martha pa hna hna an hnawh ve hnga maw? ka ti len.Palik pawl exercise an lak te hna kan ti lai cu.

Laitlang I a tli te kan cin ve mi rit hmang Bing no.4 bantuk deng kha US ah aum ve. Marijuana ti asi Canada um Lai mino hna cu an teh len cang tiah biatli aleng.US states 14 ah cun Doctor nih ca ttial piak ah cun cawk khawh asi.California mipi nih sibawi sin calak I cawk cu hna ahnawk tuk aho poah fawi te cawk khawh ding in kan tuah piak uh tian an ramuktu sin an hal hna.Cancer a zaw mi hna le zan it kho lo pawl caah attha ngai ti asi.Kan thih hlan ah hi tal in kan I hnemh lo ah tiah meeting ah an chim len ko khah.Dawtmi hna nih lungfah ter tik zong ah tlawmpal zuk ah cun aa ning ngai an ti. Zu bantuk asi ko aduh nih din duh lo nih din lo ding asi ko cuta an ti.

Tulio US business pi cu hnu atawlh cuahmah ko.Obama minung hna nih Cozah phaisa bawmh nak kan tuah mi kha rian attuan (a work) ko ee an ti mi kha Nizan ah US ramuk upa hna nih zapi hmai bak ah cazin tlingte in rak chuah pi kun uh an ti hna I a um awk bak an hngal lo. Phaisa khawika a vaivuanh theih asi lo. Tu lio Sipuazi athlak hi zapi theih asi.Mifim pawl nih misifak pawl kan Tax le kan investment pawl an fir dih caah asi ko.Tamil kala pa hna aa tel ve chap bai kha.

Obama ram cu Tuluk ah US 800 billion le Japan sin 731 billion ah Leiba angeih caah leiba tuan ah cawh lo ding in le Leiba cu akarh he ttha te kan in cham te ko hna lai tiah a va tlawn hna.Cuhlan ah US nih Human right ee zei ee ati bantuk khan cu ati ngam ti hna lo.Japan Ramuk hmai I akun hrim kha cu aa tangdor ciammam.Bible he cun aa kalh lo ngai.

US hrim cu freedom kan uar tuk lawpaw.Laipa pawl cu Lainu pawl nih freedom atthat nak an theih sual lai ti lawng kan thin aphang cang.Obama zong Pa he lawng lente na celh exercise na tuah ziah Nu pawl na kan sawm ve lo?nu na tleidan tiah an buai hnawh cang.Cun Pa pawl vial angki banian lo hmanh in nan vah huar I nupawl vial na kan sianh lo.Kan duh le kan angki kan I phoih dih ve ko lai .Pathian ser mi pei kan si ve ko cu tiah lam azawh tawk zong an um.Keimah pumpak a ttha ko ka hei ti. Kan hmuh peng hna ah cun a tthusan lem ti lai lo ka hei ti.

Nikum, kan pi Sarah Palin cu a cauk chuah mi chuankhan in US khualipi khuakhat hnu khuakhat a tlawng.Mipi tampi nih an upat an uar ko caah Obama term dih hnu cun chang ve te ko seh a ti mi hi Million zeimawzat an si cang .


Sunday, November 22, 2009

CNC nih a voih (2) nak meeting Aizawl ah tuah a si

Tuzarh November 18-20, 2009 ahkhan Mizoram khualipi Aizawl ah ramkip ummi Ethnic Chin (EC) hruaitu pawl cu a voi 2nak Chin National Assembly meeting an tuah. Cu an tuahnak ahcun a ra laimi 2010 kawlram thimnak ah zeitin dah timh tuahnak kan ngeih lai ti kong hi a bik in kan ceih mi a si tiah Chin National Concil (CNC) biachimtu Pu Ral Hnin nih a chim.

Hi CNC ahhin ramkhel riantuan pawl, hriamtlai pawl, siangngakchia thing pawl le mipi leiin buu a tuah mi pawl an i tel. Germany ram, US ram le Canada ram hna in Chin aiawhtu pawl zong an i tel. Hi an tuahnak ah CNC ruahnak petu Dr Harn Yanghwe (Kawlram a pakhatnak President Sao Shwe Taik fa) zong aa tel kho ve. Cheukhat Chin ramkhel riantuantu pawl nihcun hi Assembly hi an lung a tling lo ngai i tel zong an duh lo.

Cho Ethnic Concil (CEC) i an chairman Kee Le Awm nihcun hi CNC nih hin Chin miphun vialte a aiawh kho lo, ziah ti ahcun i tlukceo nak a um lo, CNC timi nihcun Chin miphun vialte a aiawh hrim awk asi a ti.

Cun Matu Youth Organization (MYO) an President Van Tu zong nih hi CNC tuahmi cungah a lungtling lonak kong a chim ve. “Hi CNC hi Chin miphun a aiawh kho rih lo nain kan dih lakin kan tuanti ahcun a aiawh khawh te ko lai” tiah Pu Ral Hnin nih a ti. CNC cu 2006 kum ah rak dirhmi a si i a voikhatnak Assembly cu India ram nichuah chaklei Manipur ramthen Mount Sinai khua ah an rak tuah.

CNC ah aa telmi group pawl cu Chin National Front (CNF), Chin National League for Democracy (CNLD), Mara People Party (MPP) le Zomi National Congress (ZNC) pawl an si. CNLD, MPP le ZNC hna hi 1990 kum thimnak (Members Of Parliament) ah a rak i cuh ve mi le mipi nih thimmi an rak si i CNF hi 1988 kawlram buainak ruangah ramleng a zammi siangngakchia pawl le mino pawl nih dirhmi group an si hna. (Ref: Mizzima)

Monday, November 16, 2009

Obama le ASEAN hruaitu pawl i tonnak

US ramuk bawi Obama cu ASEAN ram hna le US ram i pehtlaihnak, chawlehnak he pehtlai in ceih hmai ttinak ngeih ding caah Singapore ah a va kal. November 15, 2009 ni ah cu meeting cu tuah a si i ASEAN ram hruaitu upa hna tlamtling in an kai. Kawlram aiawh tu ah Ralbawi Thein Sein a kai ve.

Obama nih Aung San Su Kyi le ramkhelrian kawng ah thong a tla mi dih lak chuah hna ding caah siseh, ramri ah a cang cuah mah mi raldohnak hna a ran khawh chung in donghter ding caah le Kawlram ramtha ramdai ah ser ding caah siseh Kawl ralbawi hna sin ah biacahnak a ngei.

US president lak ah ASEAN ram hruaitu hnahe ai tong mi hi Obama pakhat lawng a si rih.

Obama nih Kawl ralbawi hna mah ti hin bia a cah mi nih hin zei tal a chuah pi lai maw tihi ruah awk um ngai. Zei ca tiah cun cu meeting ah Thein Sein biachimnak a ngeih lio ah Aung San Su Kyi kawng a pel te hmanh a telh lo ti a si.

US Secretary a si mi Hillary Clinton nih cun "Kawl ralbawi pawl nih Pi Suu Kyi an thlah lai ti ka zum lo" a ti. A nih hi Kawlral bawi hna sin ah biafang dawhdawh in fak ngai in a chim leng mang mi Kawlram caah biatak tein khua a raut mi si ti hi hmuh khawh asi.

US senator pakhat a si ve mi Jim Web nih Kawlral bawihna sanction phih mi on piak than ding kawng Inn Rang ah a chuah pi lio khawh ka zong ah "US nih Kawl ralbawi pawl sanction kan tuah peng rih ko" tiah a chim cawlh tu a si. Ralkap bawi pawl caah an thawchuahnak ngeih ter a duh bak lo.

Sunday, November 15, 2009

UN Card hmuh khawh ding caah ni 40 rawlulh thla a cam

source:ACR News
Malaysia ah Chin miphun ralzam a thawng sawm in an um i ralzam tiah theihpinak card, UN card a hmu rih lo mi le a thar arak phan chap mi hi nikhat hnu nikhat an tam chin thluah mah ti a si.

Malaysia ralzam mi hna caah UN card hmuh khawhnak ding hi a biapi tuk hringhran mi dirhmun a si.

Pu Lian Do Cin hi Sihzang-Chin mi a si i, ACR card ai tleiih mi a si. Kum 39 a si mi Pu Lian Do Cin hi Malaysia ah a umnak a sau cang i truck a mawng tawn ti a si.

UN card hmuh khawh ve nak ding caah heh tiah UN zung le a dang Siying Ralzam zung siseh ACR siseh a rak panh tawn nain UN card a hmu kho bal lo. Mah caah cun ai bochan bik mi Pathian sin ah rawlulh thlacamnak a ngei. Ni (40)chung bak rawl a ulh i thla a cam caah a tha zang a dih i a lung tlau caah November ni 11, 2009 ni ah khan Kuala Lumpur khua UKM sizung ah an tlik pi i tu tiang cu ka sizung ah cun si ai thlawp cuah mah ko ti a si.

Mawtaw a rak mawngh tawnnak cu Kuala Lumpur he ai hlatnak hmun ah a si. UN card hmuh duh ah rawlulh thlacamnak ngeih khawh ding caah Kuala Lumpur khuachung Maluri sang i a hawi pa inn ah a ra i, mah ti cun rawlulh thlcamnak angeih mi a si.

Friday, November 13, 2009

Mizo ram ah mawtaw accident a um mi nung tam an thi

12/11/2009 3:30 pm ah Farkawn to Aizawl Night Bus LD Travel Khuang leng in KM 5 hrawng ah brake fail ruang ah lam thlang 155’ ah a tla. Laimi minung (10) hrawng an i cit ve i Pi Ni Doi w/o of Pu Sai Hmung Tlanglo khua Hakha i a um mi direct a hmun ah a thi cawlh. Hmapu mi kan theih mi hna cu Pi Sai Fam Tlangpi a khup a tlek i a thi tam ngai a chuak, thi an rawnh cawlh Champhia Sii zung ah a um, Chung Hnin Tlangpi a tai tang a cawl kho lo, Rebecca Tlangpi a taksa hmun dang dang ah a hliam i a serious tuk lo, Ttial Thang Tlangpi, Phun Cung hma a put mi a fak lo. Tikhuangtum i pa pahnih an i tel ve i an min kan thei kho rih hna lo, an hma put mi zawng a fak lo. Laimi a dang zawng an um nan an hma put mi a fak lem loh caah an min le an khua kan thei kho rih hna lo. Pi Ni Doi he minung pasarih an thi i kan theih tiang ah hma pu serious deuh mi 27 an si. A tu ah hin an ruak cu Champhai ah an chung khat hna sin ah an suan i ni hin 9-10 am hrawng ah postmortem an tuah lai i cu khawh cun Pi Ni Doi cu Hakha ah an tlun pi te lai. Thawngpang thar a um ah cun kan van in thanh tthan te lai.

Rokhawma(Laiforum)

Aizawl

Tuesday, November 10, 2009

US-Virginia ah mitha lo thihdan an pek lai

cyonews:V.T Cung
source: Daily News
Hi pa hi 2002, October thla lio ah zarh thum chung mi vialte leeng chuak ngam loin DC hrawng um mi hna a tuahtu DC sniper John Muhammad asi. Tuzaan Estern Time 9:00 p.m ah Greenville Conrectional Center, Virginia ah thah asi cang lai. Virginia ramkulh cozah upadi ningin thahning hi phun hnih a um. Phunkhatnak cu Electric todanh cungah ttuh ter i electric thlah hnawh asi. A phunhnihnak cu taksa chungah tu'r sivai chunh (lethal injection) asi. Mah hi pahnih ahhin pakhat poh aa thim lai. Atu cu a dongnak bik zaanriah eiter dingin a duhmi rawl an cah piak lio asi. Zarhthum chungah a naupa he hin mi 10 an thah. Pakhat nih mawttaw a mong i pakhat nih meithal in a kah hna. Bible nih sual man cu thihnak asi a ti bantukin tuzaan cu a tuahmi sualnak ruangah thihnak theitlai a zuun ve cang lai.

Atang hi hngakchia deuh pa Lee Malvo asi. Sual a tuah lio ah kum 18 a thlin rih lo caah a bia caihnak kongkau le daan peknak kongah a buaibainak a um pah in an chim. Annih hi cu sual tuah dingin forhfial chommi bantuk deuh in ruah asi caah asi lai, thih hlan lo thong tu an pek. Atu hi kum 24 asi. A chan a sau poh le a thongthlak caan a sau ve lai tinak asi.

US ram chung ah hin sualman thihnak dan i peknak a ngei mi State a um bantuk in a pe lo mi State zong an um ve.

Atang lei State 35 hi nihin ni tiangah thihnak nawl a pe mi (capitol punishment) a ngei mi an si. DC telh chih in A tang mi State tlawmdeuh hi an ngei lo.

  1. Alabama Mah ka hin si an chunh ko lai hih
  2. Arizona
  3. Arkansas
  4. California
  5. Colorado
  6. Connecticut
  7. Delaware
  8. Florida
  9. Georgia
  10. Idaho
  11. Indiana
  12. Illinois
  13. Kansas
  14. Kentucky
  15. Louisiana
  16. Maryland
  17. Mississippi
  18. Missouri
  19. Montana
  20. Nebraska
  21. Nevada
  22. New Hampshire
  23. North Carolina
  24. Ohio
  25. Oklahoma
  26. Oregon
  27. Pennsylvania
  28. South Carolina
  29. South Dakota
  30. Tennessee
  31. Texas
  32. Utah
  33. Virginia
  34. Washington
  35. Wyoming


Musilim simi US ralkap nih US ralkap 13 a thah hna


Associate Press
US ralkap pakhat a si ve mi nih US ralkap lila a kah hna hi ralkap 13 an thi 30 hma an pu. Texas State chung um mi Fort Hood timi ralkap len ah a cang mi thil a si. Akap tu pa a nu le pa hi Jordan ram in a rak pem mi a si a min ah Nidal Malik Hasan timi a si. Iraq ram ah kal ding in nawl an pek hnu ah mah tihin mi a kah mi hna a si ti si.

Hasan hi psychiatrist a si. Mihrut tibantuk, mi lung rawk mi tibantuk le thluak lei zawtnak ngei mi pawl a bawn chan tu, ruahnak a pe tu a si. Mah tihin a hawi le rumro thilak in a kah hnanak a ruang hi fiang set in an thei rih lo.

A kah lio hna ah hin, "Alah Hu Akbar" tiah a au pah in a kah hna ti a si. A sullam cu "Alah Pathian cu a lian ngan hringhran" tinak a si.

A hnu deuh ah thawngpang a ra mi ah, Malik hi Muslim ralhrang bu a si mi Alkaida he zong pehtlaihnak a rak ngei ti a si.

Mah hi ralkap doctor pahi US ram ah a chuak mi a si. Virginia State in a rak mi si ti si.

Fort Hood mithahnak thawngpang nih hin US ram mi tampi an thin a runh ngai hna i, Muslim biaknak dohnak kawng chim le phuan hi a vun tam ngai ti asi.

Saturday, November 7, 2009

Obama nih Kawlram Ralkap bawi a ton hna lai

cytp: Nov 7, 2009
Associate Press

Washington le ASEAN i pehtlaihnak kum 32 tlinnak meeting ah Kawlram lei in Thein Sein a kai ve lai. US ramukbawi Obama zong mah ka meeting ah a va kai ve lai i Kawl ralbawi le adang ASEAN upa hna he tonnak a ngei te lai ti a si.

November thla 15, 2009 ni ah tuah te ding mi Washington le ASEAN i pehtlaihnak meeting cu vawlei cung ah a thiang hlim bik mi ram a si mi Singapore ah tuah a si lai. Asia Pacific Economic Cooperation forum timi meeting an tuah ding mi he peh zulh chih in cu meeting cu tuah ding a si tiah US ram nih ASEAN rampawl he pehtlaihnak caah an thiah mi palai Scot Marciel nih a chim.

Obama nih Thein Sein lawng a dang tein a ton lai i bia a ruahlai ti in cun thawngpang um rih lo.

US ramukbawi lak ah Kawl ral bawi he ai tong bal i biaruahnak a ngei bal mi cu Lyndon B. Johnson a si i 1966 kum ah Ni Vun (Ne Win) he bia an rak i ruah mi a si.

US nih Kawlram he pehtlaihnak an neih mi kawng ah an policy an thlennawn mi cung ah Philipine ram telh chih in ASEAN ram tampi nih an hna tlak pi. An policy an thlennawn mi cu; kha hlan ah khan Kawlram caah riantuannak caah kawlram ramkhelrian a tuan mi lawng kha an bawmh hna i an mah pumpak in chawnh biak um lo. A tu an thlen mi ah cun an mah US cozah hrim hrim Kawlram va tlawn i ralkap bawi vaton hi a si. Mah hitin ramkhat le khat i tlawn kai i biaruahnak um mi cung ah Aung San Sukyi zong a hna tla ve ko ti a si.

Nain, US nih Kawlram cung ah sanction an tuah mi belte cu an ong than hlei lai lo. An phih peng rih ko hna lai.

Wednesday, November 4, 2009

Aung San Su Kyi le US Palai Pawl an i tong

US ram in Assistant Secretary of State a si mi Kurt Campbell le a hawi le nih Pi Aung San Suh Gyi cu nihin November ni 4 ni zing lei ah khan Rangoon khua i Innya Lake Hotel an an tonnak an ngei.

Mah tiin tonnak an ngeihnak ah cun Kawlram chung um thawngpang hlathlai mi pawl zong an luhter ve hna nain bia halnak belte an tuah ter hna lo ti asi. Hman thlak lawng an senh hna.

US ram in Palai pawl cu Pi Su Kyi an ton hlan ah Kawl ralbawi Thein Sein he Naypyidaw ah an i tong hma sa ti a si.

An i tonnak i an i ceih mi pawl kawng he peh tlai in le tu lio Kawlram an tlawnnak i hmuhton mi hna he pehtlai in Rangoon airport ah biafianternak tuah a si te lai ti a si.

Mah tiin an i ton khawh cun NLD upa hna le tlangcung mi upa hna he tonnak zong an ngei chih rihlai ti a si.

1995 kum ah khan US ram secretary a si mi Madeline Albright cu Kawlram ah a rak tlawng bal nain hlawhtlinnak zei hmanh a rak um lo.

Tuesday, November 3, 2009

Tho Puai tuahnak

Lai Kumthar Tho tuahnak(Washington DC Area)
Salai Lairamthang
DC, Oct 31, 2009: Washington D.C khua ah Tho ( Lai Kumthar ) puai cu hlunghlai ngai in nizan ah khan kan tuah. Hakha holh a hmangmi minung 300 renglo kan chuak kho. Special deuh in kan sawmmi hna minung 20 tluk an i tel kho. Lai laam, Lai rawl kan ei, Lai thil kan i hruk, Lai hla kan sa, le Lai kut chuak thuamthil kan piah, Lai tuanbia hlun hmanthlak pawl piahnak kan ngei. Kan hramthawknak ah Pu Thawng Za Lian (Moses pa ) thlacamnak in kan thawk. Tho kan tuahnak hmanthlak siaherhnak he kan kuat hna.
















Caan tlaitu, Presila Van Bawi Nei
















A rak phan kho mi hna ( Lai Coat ah Lai puan i aih chih, ai dawh khun).






Rev. Dr. Duh Kam nih Lai nunphung le Krihfa nunphung kong a kan chimh lio







Maryland Sianginn lei riantlai Korea nu
Ko rea nu Young Chen Han
Puai ah a rami kan D.C kan pale pawl


DSC00513


Lai Puai tuah ah cun hmacem thut cu ka cuh zungzal ve.


DSC00514


Van Tha Hlei Dim hlasak lio, CYO hlasakthiam bik zong a si.


DSC00525


DSC00530


DSC00532


DSC00533


DSC00536


Tho Kawmiti nih Laimi kanpa, Pu Lian Uk upat peknak an tuah. Lai miphun a dawtnak, Lai miphun a tanhnak, Lai miphun lungrualnak a tuahmi cungah upatnak an pek. Lai Lupawng an pomh. Cawngnak puan an aih, American ralkap hero nih a rak hmanmi vainam le upatnak ro cazual an pek. Tho Puai tawlretu hna, Hotu Pu Siang Dun, Chungtuantu, Salai Lairamthang le Ngunkeng Pu Van Luai.


DSC00538


Pu Uk Ling nih Pu Lian Uk Vawla in a hlirh lio





DSC00542


Pu Uk Ling nih Tho kong a chim lio


DSC00541


Leng Mang Tin Tial hlasak lio


DSC00539


Leng Sui Ci Tial hlasak lio


DSC00548


Pu Kio Hmung biachim lio


DSC00543


Caantlaitu hna,


DSC00550


US census lei in kan sawmmi, Zhi Zhang


DSC00553


DSC00552


DSC00554


Lai rawl ei lio


DSC00555


Pu Ta Cen te nupa Lai hla leh lio


DSC00558


Thawngthawng (Pu Ni Kio ) hlasak lio


DSC00561


Jonah le Monica Uk hlasak lio


DSC00559


Ringawn tumtu, Alvin, Sailo le an hawile pawl


DSC00564


DSC00563


DSC00567


DSC00566


DSC00565


DSC00568


Lai kutchuak thilri pawl kan hmuhsakmi


DSC00581


ngakchia in upa tiang Lai laam in laam viar a si.


DSC00578


Chanthar Laithuam hmuhsaknak


DSC00592


CYO CEC upa, Salai Peter Biak Lian Sang, Salai Bawi Uk Thang, Dr. Van Thawng Ling, Salai Nun Uk Cung le D.C CYO hruaitu hna.


DSC00598


Tho puai tuahtu Kawlmiti





Rianrang deuh in thlahmi a si caah palh sualnak a um ahcun rak ka ngai thiam te u.


Siaherhnak he,





Salai Lairamthang


Washington D.C


Chin Newyear Tuahnak

Salai Cho Mana
Yangon: Oct 31, 2009. Ni hin ah Chin New year puai cu Myanmar Baptist Convention Judson hall 9am in 2pm tiang kan tuah.










Chin mi tam pi nih kan phun hnam cio min in Khuado,Fang Er,Tho,K’Thai Ei,Taai Chai Nai,On Hu Saung Thar Ei pwei,Pawl kut ti ah a phun phun min kan pek nan a ngai ngai ah cun new year ti duh nak asi ko.

























Chin Social Welfare Association(Yangon) ih hruai nak in hi puai hi kan tuah khawh mi si ih Myo ne pa kua tling in lam a phun phun, Faction Show a phun phun le hla sak nak a phun phun a um.

























A rak chuak kho tu zong kan tam ngai ih a nuam ngai.Kan mah phun hnam cio le myone min cio in New year cu tuah a rak si tawn ruang ah kan tha zang a dih deuh ih hi ban tuk National level in Newer puai cu kan rak tuah khawh tawn lo.













Asi nan a tu cu National level in hi ban tuk puai kan rak tuah khawh caah lung lawm awk ngai asi.













1988 in a rak a stop cang mi Chin Lu Hmu yay a tinn ti mi zong a rak nung than ih lung lawm ngai ngai ding asi.

























---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------